Veelgestelde vragen

Ja, de aanwezigheid van leerkrachten is natuurlijk vereist. 

Neen

De wet van 15 juli 2018 betreffende diverse bepalingen stelt dat gemeenschapswacht-vaststellers inbreuken kunnen vaststellen in het kader van stilstaan en parkeren  (= gemengde inbreuk).  

Ja. Het gaat hier enkel over inbreuken op het gemeentereglement inzake de gemeenteretributie, of die kunnen leiden tot administratieve sancties. 

In PREV  32 staat onder het punt waar uitleg gegeven wordt bij de opdrachten van gemeenschapswachten - sensibiliseren van het publiek aangaande de veiligheid en de criminaliteitspreventie - het volgende met betrekking tot inbraakpreventie:

"Sensibilisatie tegen inbraak: sensibiliseren van burgers met betrekking tot organisatorische maatregelen die zij kunnen nemen om het risico slachtoffer te worden van inbraak te verkleinen; o.a. ter gelegenheid van informatiestands op beurzen, informatieavonden, enz. Echter, het geven van een uitgebreid diefstalpreventie-advies aan huis bij particulieren, of in een handelszaak, behoort niet tot het takenpakket van de gemeenschapswachten maar tot de opdrachten van de erkende diefstalpreventieadviseur."

Daarnaast behoren private plaatsen niet tot het werkterrein van de gemeenschapswachten.

Gemeenschapswachten mogen dus tips geven om inbraak te voorkomen in het kader van sensibiliseringsacties maar mogen tijdens hun functie geen uitgebreid diefstalpreventie-advies geven. 
 

Het is niet toegelaten gemeenschapswachten in te zetten als seingever. Hiervoor zijn in de regelgeving twee argumenten terug te vinden:

In de omzendbrief PREV 32 wordt verduidelijkt welke opdrachten al dan niet begrepen moeten worden onder de opdracht  “het informeren van bestuurders over het hinderlijk of gevaarlijk karakter van het verkeerd parkeren en hen sensibiliseren met betrekking tot het algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en het correct gebruik van de openbare weg, alsook het helpen van kinderen, scholieren, gehandicapten en ouderen bij het veilig oversteken”. Hierin wordt uitdrukkelijk gesteld dat het inzetten als signaalgevers tijdens bijvoorbeeld wielerwedstrijden niet onder deze opdracht valt. 

Bovendien kunnen gemeenschapswachten niet worden ingezet bij een evenement dat uitsluitend wordt georganiseerd door een andere organisator dan de overheid. De private organisator moet dan voor alle plaatsen waar dit evenement georganiseerd wordt een beroep doen op private bewakers. 
 

Steden en gemeenten kunnen middelen krijgen vanuit FOD Binnenlandse Zaken en dit vanuit verschillende kanalen: via de strategische veiligheids- en preventieplannen. Zij kunnen met die middelen ook gemeenschapswachten aanwerven. Hiernaast is er ook een contingent 346 en bijkomend contingent 90. Deze laatste zijn enkel voor het aanwerven van gemeenschapswachten (in activa-PVP statuut), waarbij het contingent 346 enkel van toepassing is voor de steden en gemeenten die reeds beschikken over een strategisch veiligheids– en preventieplan en het contingent 90 dat enkel van toepassing is voor steden en gemeenten die nog niet over een strategisch veiligheids- en preventieplan beschikken. Het is dus volkomen normaal dat niet alle steden en gemeenten in alle lijsten voorkomen. Hiernaast zijn er trouwens ook nog steden en gemeenten die middelen kregen vanuit Binnenlandse Zaken voor het aanwerven van gemeenschapswachten met startbaanovereenkomsten (APS 160). Dit is ondertussen niet meer van toepassing daar deze subsidiëring werd overgeheveld naar de regio’s.

Momenteel liggen de subsidies vast en kunnen er geen nieuwe gemeenten meer intekenen op de verschillende dispositieven. 
 

• Nee, enkel een gemeenschapswacht-vaststeller mag een identiteitsbewijs opvragen.

  De wetgeving voorziet dat een identiteitscontrole enkel mag uitgevoerd worden door een gemeenschapswacht-vaststeller, en dit enkel bij een betrapping op heterdaad van het stellen van feiten die aanleiding kunnen geven tot een gemeentelijke administratieve sanctie. Ingeval van weigering, is het gebruik van dwang uitgesloten. Deze bevoegdheid komt enkel aan leden van de politiediensten toe. Bijgevolg is het op zo een moment de juiste werkwijze om de politie te contacteren.

Nee. 
Het opruimen van zwerfvuil behoort niet tot de basistaken van de gemeenschapswachten. In de strijd tegen zwerfvuil/sluikstort worden wel gemeenschapswachten ingezet. Volgende taken  kunnen zij in dit geval uitoefenen: aanwezigheidsfactor-sociale controle, mensen aanspreken wanneer zij sluikstorten/zwerfvuil gooien, soms  GAS uitschrijven in kader van administratieve  sanctie (gemeenschapswacht-vaststeller). 
In ieder geval zijn de gemeenschapswachten een tussenschakel en gaan zij wanneer ze dergelijke praktijken vaststellen dit rapporteren naar de bevoegde diensten. 
 

Het is niet de bedoeling dat gemeenschapswacht-vaststellers ook GAS-boetes gaan opleggen in het openbaar vervoer aangezien openbare vervoersmaatschappijen over een eigen reglementering beschikken met inbreuken die administratief kunnen gesanctioneerd worden. Dit zou anders dubbel werk zijn.