Bewaking

Organisatie Bewaking

Iedereen die bewakingsdiensten aanbiedt, uitoefenen, of zich als bewakingsonderneming of interne bewakingsdienst bekendmaakt, moet hiertoe vooraf een vergunning hebben gekregen van de minister van Binnenlandse Zaken.

Er zijn verschillende organisatievormen waaronder bewakingsactiviteiten georganiseerd kunnen worden:

• een bewakingsonderneming
• een interne bewakingsdienst
• een veiligheidsdienst
• het vrijwilligersregime
• houder van een overheidsconcessie
• een maritieme veiligheidsonderneming

Het is belangrijk erop te wijzen dat het niet toegestaan is om gebruik te maken van de dienstverlening van een niet-vergunde bewakingsonderneming. 

Op onze website is te allen tijde een actuele lijst terug te vinden van alle vergunde bewakingsondernemingen, interne bewakingsdiensten en veiligheidsdiensten, die eveneens vermeldt voor welke bewakingsactiviteiten zij vergund zijn.

Bewakingsonderneming
Een bewakingsonderneming is elke ondernemingi (rechtspersoon of natuurlijk persoon) die bewakingsactiviteiten aanbiedt of uitoefent, of zich als dusdanig bekendmaakt. Een bewakingsondernemingi organiseert bewakingsactiviteiten niet voor zichtzelf, maar levert deze als diensten aan derden. Hoewel een bewakingsondernemingi doorgaans op contractuele basis tegen betaling bewakingsdiensten levert aan derden, is dergelijke commerciële leest geen essentieel kenmerk van een bewakingsonderneming. Ook personen en ondernemingen die geen winstoogmerk nastreven of die slechts occasioneel of tijdelijk bewaking organiseren ten behoeve van derden, worden als bewakingsonderneming beschouwd. 

Interne bewakingsdienst
Een interne bewakingsdienst levert geen diensten aan derden, maar verricht bewakingsactiviteiten ten eigen behoeve. Een onderneming (rechtspersoon of natuurlijk persoon) kan bijvoorbeeld in haar schoot een specifieke dienst oprichten die belast is met de organisatie van bewakingsactiviteiten in alle vestigingen van die onderneming. De bewakingsagenten van een interne bewakingsdiensti treden dus alleen maar op voor de onderneming waartoe ze behoren.
Het woord ‘dienst' houdt in dat de bewaking op een structurele wijze georganiseerd is. Dit betekent dat de bewakingsactiviteiten vervat zijn in de taakbedeling van minstens één medewerker en dat de activiteiten terugkerend of minstens periodiek worden uitgeoefend.
Zowel commerciële als niet-commerciële en zowel private als openbare rechtspersonen kunnen een interne bewakingsdienst organiseren. 

Veiligheidsdienst
Een veiligheidsdienst is een interne dienst die ten behoeve van een openbare vervoersmaatschappij de veiligheid verzekert van het openbaar vervoer. 

Vrijwilligersregime
Een vereniging kan, bij een evenement of ter gelegenheid van een occasionele dansgelegenheid die ze zelf organiseert, de statische bewaking en de controlei en het toezicht op het publiek laten uitoefenen door de effectieve leden van de vereniging, of door personen die een effectieve en aanwijsbare band hebben met de vereniging. Het zogenaamde vrijwilligersregime is onderworpen aan volgende cumulatieve voorwaarden:

• de vereniging mag geen winstoogmerk beogen en streeft een ander doel na dan de organisatie of het faciliteren van evenementen;
• de voor bewakingsactiviteiten ingezette leden mogen geen enkele vorm van betaling ontvangen en oefenen deze activiteit slechts sporadisch uit;
• de burgemeester moet voorafgaand aan het evenement zijn toestemming verleend hebben, na het advies van de korpschef van de lokale politie.

Het vrijwilligersregime geldt dus slechts in de vorm van een interne bewakingsdienst. De bewakingsactiviteiten mogen enkel uitgevoerd worden bij evenementen die de vereniging zelf organiseert, en door personen die een duurzame band hebben met de organiserende vereniging. Voorbeelden van personen met een duurzame band zijn de leden van een oudervereniging van een school of gewezen leiders van een jeugdbeweging.
De voorwaarde dat de voor bewakingsactiviteiten ingezette leden geen enkele vorm van betaling mogen ontvangen dient strikt geïnterpreteerd te worden, ook fooien of een vrijwilligersvergoeding zijn uit den boze.
Het vrijwilligersregime wijkt af van het voorziene regime voor interne bewakingsondernemingen, in die zin dat de voor bewakingsactiviteiten ingezette leden niet moeten voldoen aan de voorziene opleidingsvoorwaarden, en er is geen vergunning als interne bewakingsdienst vereist. 

Houder van een overheidsconcessie
De natuurlijke of rechtspersoon die met de overheidi een concessieovereenkomst heeft afgesloten voor de controlei op betalend parkeren op de openbare weg, kan deze activiteit laten uitoefenen door de personeelsleden van haar eigen interne dienst, op voorwaarde dat de burgemeesteri hiertoe, na het advies van de korpschef van de lokale politie, zijn toestemming heeft verleend.
De wet voorziet met andere woorden in een ‘flexibel' regime voor parkeerbedrijven die een concessieovereenkomst met de overheid hebben gesloten voor het toezicht op het betalend parkeren, wat dus afwijkt van het voorziene regime van bewakingsondernemingen en interne bewakingsdiensten. De eigen personeelsleden van deze concessiehouders kunnen, mits toestemming van de burgemeester, het toezicht op het betalend parkeren in handen nemen, zonder te moeten voldoen aan de voorziene opleidingsvoorwaarden, en in dit geval is geen vergunningi als interne bewakingsdienst vereist. 

Maritieme veiligheidsonderneming
Een maritieme veiligheidsonderneming is een onderneming die diensten aanbiedt of uitoefent van toezicht, bescherming en veiligheid aan boord van schepen, tegen piraterij. Alleen de bij een Koninklijk besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad op voordracht van de minister van Binnenlandse zaken vergunde maritieme veiligheidsondernemingeni zijn gemachtigd om activiteiten uit te oefenen van toezicht, bescherming en veiligheid aan boord van schepen, om tegen piraterij te strijden ten voordele van de geregistreerde eigenaar of exploitant.

Bewakingsactiviteiten

De wet omvat 13 bewakingsactiviteiten:

• statische bewaking van roerende of onroerende goederen
• mobiele bewaking van roerende of onroerende goederen en interventie na alarm
• waardentransport
• beheer van een alarmcentrale
• bescherming van personen
• winkelinspectie
• evenementenbewaking
• bewaking uitgaansmilieu
• doorzoeken van roerende of onroerende goederen
• verrichten van vaststellingen
• begeleiding van groepen van personen met het oog op de verkeersveiligheid
• bediening van technische middelen
• toezicht op en controlei van personen

en definieert deze als volgt:

Statische bewaking
Bewakingsactiviteit bestaande uit toezicht op en bescherming van roerende of onroerende goederen (met uitzondering van mobiele bewaking).

Mobiele bewaking
Bewakingsactiviteit bestaande uit toezicht op en bescherming van roerende of onroerende goederen, waarbij de bewakingsagent zich op de openbare weg verplaatst van goed naar goed om er toezicht uit te oefenen. 

Waardentransport
De omschrijving ‘waardentransport' omvat volgende bewakingsactiviteiten:

• toezicht en/of bescherming bij het vervoer, geheel of gedeeltelijk op de openbare weg, van goederen;
• vervoer, geheel of gedeeltelijk op de openbare weg, van geld of van door de Koning bepaalde goederen, andere dan geld, die omwille van hun kostbaar karakter of hun bijzondere aard aan bedreiging onderhevig zijn (bijvoorbeeld diamanten);
• beheer van een geldtelcentrum;
• bevoorrading van biljettenautomaten, bewaking bij werkzaamheden aan biljettenautomaten en onbewaakte werkzaamheden aan biljettenautomaten opgesteld buiten bemande kantoren, indien er toegang mogelijk is tot de geldbiljetten of geldcassettes.

Beheer van een alarmcentrale
Een alarmcentrale kan volgende taken uitoefenen:

• het ontvangen en verwerken van signalen afkomstig van alarmsystemen;
• het lokaliseren van goederen, uitgerust met volgsystemen, teneinde vermissing, beschadiging of vernieling ervan te voorkomen of vast te stellen;
• het ontvangen en verwerken van oproepen van personen in nood;
• het verzekeren van afstandscontrole van toegangen en uitgangen.

Bescherming van personen
Deze activiteit wordt ook wel "bodyguarding" genoemd en omvat het beschermen van personen tegen mogelijke gevaren, door de bewaakte persoon af te schermen voor ongewenste toenadering door derden. 

Winkelinspectie
Bewakingsactiviteit waarbij de bewakingsagent in winkelruimtes toezicht uitoefent op het gedrag van klanten teneinde diefstallen te voorkomen of vast te stellen. 

Evenementenbewaking
Elke vorm van statische bewaking van goedereni en van toezicht op en controlei van het publiek met het oog op het verzekeren van het veilig en vlot verloop van evenementen. Een evenement is een gebeurtenis van culturele, maatschappelijke, festieve, folkloristische commerciële of sportieve aard, met een tijdelijk karakter waarbij publiek aanwezig is. Occasionele dansgelegenheden vallen hier niet onder, festivals wel. Voorbeelden van activiteiten van toezicht op evenementen zijn het kanaliseren van het publiek, bewaken van podia, backstage-controle, bewaking van installaties, enzovoort. 

Bewaking uitgaansmilieu
Elke vorm van statische bewaking en van controlei en toezicht op het publiek in plaatsen, behorend tot het uitgaansmilieu. Onder uitgaansmilieu worden volgende plaatsen begrepen: cafés, bars, kansspelinrichtingen en dansgelegenheden. 

Doorzoeken van roerende of onroerende goederen
Deze bewakingsactiviteit wordt ook wel "sweepings" genoemd. Het betreft het doelgericht preventief doorzoeken van lokalen of goederen. Sweepings moeten de opdrachtgever verzekeren van de afwezigheid van:

• spionageapparatuur;
• wapens;
• drugs;
• explosieve stoffen of stoffen die voor de aanmaak van explosieve stoffen aangewend kunnen worden.

Verrichten van vaststellingen
Hiermee wordt het verrichten van de vaststellingen bedoeld, die uitsluitend betrekking hebben op de onmiddellijk waarneembare toestand van goederen die zich bevinden op het openbaar domein, in opdracht van de bevoegde overheidi of van de houder van een overheidsconcessie (bijvoorbeeld: controlei op het betalend parkeren).

Begeleiding van groepen van personen met het oog op de verkeersveiligheid
Bij het uitoefenen van de bewakingsactiviteit verkeersbegeleiding, beschikt de bewakingsagent over dezelfde bevoegdheid als gemachtigde opzichters, signaalgevers, wegkapiteins, groepsleiders en werfopzichters.

Bediening van technische middelen
De bediening van volgende door de Koning bepaalde technische middelen, die met het oog op het verzekeren van de veiligheid aan derden ter beschikking worden gesteld, kan gebeuren door bewakingsagenten:

• RPA: een onbemand luchtvaarttuig waarvan de maximale startmassa niet meer dan 150 kg bedraagt, bestuurd vanaf een grondcontrolestation, dat is uitgerust met een bewakingscamera;
• RPAS: een op afstand bestuurd luchtvaarttuig, uitgerust met een bewakingscamera, de ermee verbonden grondcontrolestations, de vereiste bestuurs- en controleverbindingen en elk ander element, zoals het beschreven wordt in het typeontwerp;
• Mobiele bewakingscamera: bewakingscamera die tijdens de observaties wordt verplaatst om vanaf verschillende plaatsen of posities te filmen;
• Mobiele commandopost: een verplaatsbare infrastructuur van waaruit de inzet van de aanwezige veiligheidsdispositieven tijdens een evenement gecoördineerd wordt;
• Speurhonden: honden die worden ingezet voor het speuren naar personen, drugs, menselijke resten, explosieven, componenten van explosieven, munitie, wapens, brandversnellers of gaslekken.

De autonomie van de bewakingsondernemingi bij het uitvoeren van deze opdracht is beperkt tot de operationele uitvoering. Hoe, waar, hoelang de middelen worden ingezet en wat het resultaat ervan moet zijn, wordt bij de uitoefening van deze activiteit uitsluitend door de opdrachtgever bepaald.

Restcategorie persoonscontrole
Hiermee wordt het toezicht op en de controlei van personen met het oog op het verzekeren van de veiligheid op al dan niet publiek toegankelijke plaatsen bedoeld, voor zover de activiteit niet plaatsvindt in winkelruimtes, op evenementen of in het uitgaansmilieu.

E-loket

De wet tot regeling van de private en bijzondere veiligheid voorziet dat bewakingsactiviteiten voorafgaandelijk dienen gemeld te worden aan de lokale overheid.
Het is immers belangrijk dat politiediensten weten waar en wanneer op hun grondgebied bewakingsagenten aanwezig zijn, zodat zij in geval van gevaar voor deze bewakingsagenten snel en accuraat kunnen optreden.

Onze e-loketten bevatten digitale formulieren voor de melding van:

• andere bewakingsactiviteiten
• exploitatiezetels
• begeleiding uitzonderlijk vervoer

Wat moet gemeld worden?
 

• Begeleiding uitzonderlijk vervoer
  • Voor wie? Ingevolge de zesde staatshervorming is de materie begeleiding uitzonderlijk vervoer geregionaliseerd en sedert 1 januari 2018 hebben de gewesten het praktische beheer van deze activiteit ook daadwerkelijk overgenomen. De activiteit begeleiding van uitzonderlijk vervoer wordt sinds de inwerkintreding van de wet van 2 oktober 2017 niet langer als een bewakingsactiviteit beschouwd.
  • Vragen? Vragen omtrent de materie begeleiding uitzonderlijk vervoer kunt richten tot de bevoegde diensten van het Vlaams Gewest: Agentschap Wegen en Verkeer, Afdeling Expertise Verkeer en Telematica, Team Zwaar Vervoer - Koning Albert II-laan 20 bus 4 1000 Brussel - Tel: +32 (0)2 553 78 47 - e-mail [email protected] 

• Exploitatiezetels
  • Voor wie? Deze verplichting geldt voor alle bewakingsondernemingen, interne bewakingsdiensten en veiligheidsdiensteni van openbare vervoersmaatschappijen.
  • Wat? Een exploitatiezeteli is elke permanente infrastructuur van waaruit bewakingsactiviteiten worden georganiseerd. Een ondernemingi kan meerdere exploitatiezetels hebben.
  • Wanneer? De melding gebeurt eenmaal en dit voorafgaandelijk aan de eerste ingebruikname van de exploitatiezetel.
  • Bestemmeling? Het systeem stuurt de melding automatisch door aan de lokale politie van de plaats waar de exploitatiezeteli gevestigd is en aan de Directie Private Veiligheid van de FOD Binnenlandse Zaken. Na invulling ontvangt de melder een bevestiging per email dat de aanmelding correct is verlopen.

• Bewakingsactiviteiten
  • Voor wie? Deze verplichting geldt voor alle bewakingsondernemingen, en interne bewakingsdiensten. Ze geldt niet voor veiligheidsdiensteni bij openbare vervoersmaatschappijen
  • Wat? In principe worden alle bewakingsactiviteiten eenmaal gemeld. Deze verplichting geldt echter niet voor:
    • Interventie na alarm
    • Bescherming van personen
    • Beheer van alarmcentralesi
  • Wanneer? De melding gebeurt eenmaal en dit voorafgaandelijk aan de eerste uitoefening van de activiteit op deze plaats. Een activiteit kan voor onbepaalde duur zijn (er is een overeenkomst afgesloten die niet voorziet in een einddatum), ze kan van bepaalde duur zijn (er is een overeenkomst afgesloten met een verschillende begin- en einddatum), ze kan op een bepaalde dag plaatsvinden.
  • Bestemmeling? Het systeem stuurt de melding automatisch door aan de lokale politie van de plaats waar de bewakingsactiviteit zal plaatsvinden. Na invulling ontvangt de melder een bevestiging per email dat de aanmelding correct is verlopen.

Formulieren

Aanvraagprocedure vergunningen

• Eerste aanvraag vergunning bewakingsonderneming en interne bewakingsdiensti
  • Procedure tot het bekomen van een vergunningi voor het exploiteren van een bewakingsonderneming
  • Procedure tot het bekomen van een vergunningi voor het organiseren van een interne bewakingsdienst
  • Procedure tot het bekomen van een vergunningi als ondernemingi uitsluitend als eCall-alarmcentrale
• Vernieuwing vergunningi bewakingsondernemingi en interne bewakingsdiensti
  • Procedure tot het bekomen van de vernieuwing van een vergunningi voor het exploiteren van een bewakingsonderneming
  • Procedure tot het bekomen van de vernieuwing van een vergunningi voor het organiseren van een interne bewakingsdienst
• Uitbreiding vergunningi bewakingsondernemingi en interne bewakingsdiensti
  • Procedure tot het bekomen van een uitbreiding van de vergunningi voor het exploiteren van een bewakingsondernemingi of organiseren van een interne bewakingsdienst
• Vrijwillige intrekking vergunningi bewakingsondernemingi en interne bewakingsdiensti
  • Procedure tot het vrijwillig intrekken van een vergunningi voor het exploiteren van een bewakingsondernemingi of organiseren van een interne bewakingsdienst
• Aanvraag vergunningi buitenlandse ondernemingi
  • Procedure tot het bekomen van een vergunningi voor het exploiteren van een bewakingsondernemingi voor buitenlandse ondernemingen

Overige formulieren

• Bankwaarborg
• Overmaken van vaststaande feiten