Politiefinanciering

Federale Financiering Lokale Politie

De financiering van de lokale politie verloopt op twee niveaus: het gemeentelijke en het federale niveau. De gemeentelijke dotaties zijn verantwoordelijk voor ongeveer 64% van de totale financiering de andere 36% valt onder de verantwoordelijkheid van de federale overheid. Deze federale financiering verloopt grotendeels via een aantal federale dotaties:

• Een federale basisdotatie
• Een bijkomende basisdotatie
• Een dotatie voor uitrusting handhaving openbare orde
• Een dotatie ter ondersteuning van de kosten inherent aan de uitvoering van de wet Salduz
• Een dotatie inzake de kosten ten gevolge van de implementatie van het sectoraal akkoord van 13 september 2018
• Een sociale toelage 1
• Een sociale toelage 2
• Een bijkomende federale toelage: verkeersveiligheid
• Een federale dotatie ter stimulering van bepaalde initiatieven
• Federale toelage inzake federaal overgedragen huurovereenkomsten
• Subsidie NAVAP

Een groot deel van de federale dotaties worden verdeeld over de politiezones op basis van de KUL-norm. De KUL-norm is opgesteld in 1999 met als doel de theoretische politiecapaciteit per gemeente te bepalen op basis van een regressieanalyse met zeker parameters.

De 14 parameters zijn de volgende:

• Uitrustingsscore van een gemeente (verstedelijking) (medische, maatschappelijke en sociale zorg; sport, recreatie en horeca; verkeer; diensten met loketfunctie; overheidsfuncties; cultuur; onderwijs; detailhandelsfuncties)
• Totale bevolking van de gemeente
• Totale oppervlakte van de gemeente in km2
• Aantal inwoners van de gemeente > 65 jaar / 1000 inwoners
• Aantal bestaansminimumtrekkers + aantal Uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoekende / 1000 inwoners
• Aantal tewerkgestelden in de horeca / 1000 inwoners
• Aantal overnachtingen / 1000 inwoners
• Aantal gepleegde criminele feiten / 1000 inwoners (het betreft hier alleen : inbraken in woningen, diefstal van of in auto's en geweld (extra familiaal))
• Aantal adresveranderingen binnen de gemeente + het aantal immigraties / 1000 inwoners
• Gevangeniscapaciteit / 1000 inwoners
• Aantal verkeersongevallen met doden en of gewonden (lichte en zware) / 1000 inwoners
• Kadastraal inkomen per ha bebouwde oppervlakte
• Aantal woningen met klein comfort / totaal aantal woningen
• Gemiddeld netto-belastbaar inkomen per inwoner

De KUL-norm vormt anno 2023 nog steeds de voornaamste verdeelsleutel van het geheel van deze financiering, doch niet de enige. Een ruwe schatting toont dat de KUL-norm de verdeelsleutel is voor ca. 70% van het totaalbedrag van deze dotaties/toelagen.

Dit is de grootste dotatie die de politiezones ontvangen. De federale basisdotatie bestaat uit:

• De basisdotatie in strikte zin komt overeen met de toepassing van de KUL-norm eigen aan elk van de politiezones en de matiging van het effect van deze toepassing door het (supra- en interzonale) solidariteitsmechanisme.
• Het geleidelijk herstel van de solidariteit aan de politiezones die een positief saldo vertoonden in toepassing van de forfaitaire financiering gebaseerd op de KUL-norm.
• De financiering van de “toelage Brussel” stemt overeen met de terugbetaling van de toelage Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ingevoerd door RPPol ten behoeve van de Brusselse lokale politieagenten (op basis van de toen aanwezige personeelsleden in de Brusselse politiezones)

De Bijkomende Federale Dotatie

Na de invoering van de federale basisdotatie werd een analyse gemaakt van de "aanvaardbare meerkost". Deze meerkost werd gegoten in de bijkomende dotatie.

Voor de berekening van meerkost werd geen rekening gehouden met de vervanging en/of onderhoud van de uitrusting handhaving openbare orde. Al snel bleek echter dat sommige politiezones verhoudingsgewijs te weinig individuele uitrusting voor handhaving openbare orde ontvingen voor de overgedragen federale personeelsleden.  Dit werd gecompenseerd met deze dotatie.

Om tegemoet te komen aan de meerkost waarmee de politiezones in het kader van de wet SALDUZ werden geconfronteerd en die niet in rekening was gebracht bij de bepaling van de federale basisdotatie en de bijkomende federale dotatie, besloot de federale Regering in 2012 tot een financiële tussenkomst ten gunste van de politiezones.

De federale dotatie ter stimulering van bepaalde initiatieven is bestemd om bepaalde initiatieven te stimuleren in de politiezones die geconfronteerd worden met meerkosten die te wijten zijn aan problematische toestanden die een bijkomende werklast veroorzaken die ten tijde van de politiehervorming niet kon worden voorzien en zonder dat er met deze dimensie rekening werd gehouden in het kader van de generieke financiering.

Op 1 juli 2019 trad het sectoraal akkoord van 13 september 2018 in werking, dit akkoord bestond uit drie luiken:

• De aanpassing en vooral verhoging van de loonschalen en de opheffing van het stelsel van gecertificeerde opleidingen.
• Schappen van toelagen en vergoedingen
• Introductie van een nieuw systeem van maaltijdcheques (vanaf november 2022)

Bij het afsluiten van het sectoraal akkoord werd, onder de Regering Michel I, afgesproken dat de federale overheid de budgettaire impact van de implementatie van het sectoraal akkoord voor de politiezones zou beperken door de fiscale en sociale meerontvangsten op federaal niveau (ten gevolge van de loonsverhogingen) onder de vorm van een dotatie toe te kennen aan de politiezones. Hierbij werd op basis van een raming van die meerontvangsten voor 2019 een krediet voor de dotatie gepland van 4,5 miljoen EUR die sinds jaarlijks uitbetaald wordt aan de politiezones.

De Federale Dotatie in het kader van het sectoraal akkoord 2022

Op 1 oktober 2023 trad het sectoraal akkoord van 8 september 2022 in werking, dit akkoord bestond uit de aanpassing en vooral verhoging van de meeste loonschalen.

Overeenkomstig de Algemene toelichting bij de initiële begroting 2023 van 10 november 2022 en de Notificatie van de begroting 2024 van 13 oktober 2023 worden de maatregelen van dit sectoraal akkoord als volgt gefaseerd ingevoerd: 45% vanaf 1 oktober 2023 en 100% vanaf 1 oktober 2024.

De sociale toelage I is de tegenhanger van de sociale werkgeversbijdragen verschuldigd op het loon van de naar de lokale politie overgehevelde rijkswachters/militairen. De sociale toelage I wordt gestort aan de RSZ met de vaststelling van een bedrag per politiezone dat afgetrokken wordt van het totaal van de sociale zekerheidsbijdragen die de zone verschuldigd is aan de RSZ (Art. 190 van de programmawet van 24 december 2002).

Onder de federale sociale toelage II dient te worden verstaan de federale tegemoetkoming inzake de meerkost met betrekking tot de patronale sociale zekerheidsbijdragen op de toelagen, premies en vergoedingen van de personeelsleden van de politiezones verschuldigd door toepassing van het koninklijk besluit van 30 maart 2001 tot regeling van de rechtspositie van het personeel van de politiediensten, verder RPPol genoemd.

In uitvoering van artikel 248quater van de WGP diende de administratieve en logistieke gebouwen en hun terreinen die op 1 januari 2001 noodzakelijk waren voor de huisvesting van de federale ambtenaren die naar de lokale politie werden overgeheveld, overgedragen te worden naar de politiezones.

De overgedragen gebouwen en hun gronden dienen bijgevolg sinds 1 januari 2003 te worden opgenomen op de balans van de politiezone.

Met het oog op een gelijke behandeling van de politiezones wordt bij de overdracht van de administratieve en logistieke gebouwen en terreinen van de Staat naar de politiezones een correctiemechanisme toegepast.

Elke politiezone heeft recht op een theoretische waarde aan onroerende goederen dat door deze toelage betaald wordt.

Het verkeersveiligheidsfonds moet de politiezones en de federale politie in staat stellen te genieten van een financiële steun voor de acties die ze ondernemen op het vlak van de verkeersveiligheid.

Het verkeersveiligheidfonds bestaat uit de ontvangsten van de penale geldboeten inzake verkeer, van de minnelijke schikkingen en van de onmiddellijke inningen, verminderd met : - het bedrag van deze ontvangsten in 2002. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd.

Om toe te laten de meerkost op te vangen die te wijten is aan een verlenging van de loopbaan van personeelsleden van het operationeel kader, besloot de Ministerraad om te voorzien in een financieringsmechanisme. Deze financiële steun, in de vorm van een subsidie, werd toegekend aan de politiezones voor elk van hun personeelsleden die aan de voorwaarden voldoen van art. XII.XIII.1 RPPol.