Het ENAA werd opgericht door de Conclusies van de Raad van de EU van 5 november 2010 met de erkenning dat de georganiseerde misdaad zich niets aantrekt van regionale, nationale of internationale grenzen en dat zij door haar aard en omvang meer is dan één instantie of zelfs groep landen alleen kan aanpakken. Omdat strafrechtelijke interventies nooit voldoende zullen zijn streeft het ENAA naar een multidisciplinaire aanpak, gebaseerd op partnerschap, samenwerking en het gebruik van administratieve maatregelen, wat een oplossing biedt die een veel grotere impact kan hebben op zowel de 'high end' als de 'long tail' van de georganiseerde misdaad in de hele EU. Sinds haar oprichting is het ENAA uitgegroeid tot een netwerk van nationale contactpunten bij de EU-Lidstaten die fungeren als toegangspoort tot rechtshandhavingsinstanties, overheidsdepartementen, administratieve organen en de academische wereld in hun landen. In het bijzonder ligt de focus op die teams, eenheden en departementen die regelmatig gebruik maken van administratieve bevoegdheden of niet-traditionele manieren van werken op praktisch niveau. De bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit werd in 2019 door het ENAA gedefinieerd als een aanvullende manier om misbruik van de juridische infrastructuur te voorkomen en aan te pakken door samenwerking tussen verschillende instanties door informatie te delen en acties te ondernemen om barrières op te werpen.
ENAA wordt samen met de vertegenwoordiger van de Europese Commissie voorgezeten door de lidstaat die het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt. De Core Group bestaat uit de nationale contactpunten (NCP’s) van maximaal 4 lidstaten die door het volledige netwerk zijn verkozen voor een termijn van 24 maanden, en de NCP's van de vertrekkende, huidige en komende voorzitterschappen van de Raad van de Europese Unie. In de Core Group heeft elke lidstaat één stem. De Core Group is verantwoordelijk voor het aansturen van de activiteiten van het ENAA en houdt toezicht op de administratieve taken van het ENAA Secretariaat. Het Full Network bestaat uit de EU-lidstaten die één of meer NCP's aanwijzen om de lidstaat te vertegenwoordigen en komt minstens één keer per jaar bijeen. Het volledige netwerk is het uiteindelijke orgaan dat beslissingen neemt en ook een kerngroep van lidstaten kiest. De Europese Commissie, Europol, Eurojust en het EUCPN zijn waarnemers in het netwerk.
Samen met de Federale Politie zet de Algemene Directie Veiligheid en Preventie zich als Voorzitter van het ENAA verder in op de bevordering van de uitwisseling van bestuurlijke informatie in het kader van de preventie van georganiseerde criminaliteit, onder meer door de huidige wettelijke restricties op te lijsten en te onderzoeken welke aanpassingen aan de wetgeving nodig zijn om grensoverschrijdende uitwisseling van bestuurlijke informatie mogelijk te maken. België heeft als Voorzitter tijdens de Core Group Meeting en Full Network Meeting ons nationale beleid inzake bestuurlijke handhaving met de andere Lidstaten gedeeld. Daarbij werd er een voorstelling gedaan van onze nieuwe wetgeving rond bestuurlijke handhaving, en eveneens werden de nieuwe Directie Integriteitsbeoordeling voor Openbare Besturen (DIOB) en de werking van de Arrondissementele Informatie- en Expertisecentra (ARIECs) in de kijker gezet in de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit.