Bewakingscamera
Ik ben reeds het slachtoffer geworden van agressie voor mijn huis, en ik wil bewakingscamera’s plaatsen gericht op de perimeter rond mijn eigendom. Is dit mogelijk?
U bent reeds het slachtoffer geworden van agressie voor uw huis, en er zijn eventueel nog andere gevallen van agressie en beschadiging van voertuigen geweest in uw straat. Aangezien de veiligheidsrisico’s groot zijn, wil u dus bewakingscamera’s plaatsen die gericht zijn op de perimeter rond uw eigendom, gebruik makend van de uitzondering voorzien in artikel 8/2 wat de richting van de camera’s betreft.
Neen, de camerawet laat dit niet toe. De enige besloten plaatsen waar de bewakingscamera’s gericht mogen worden op de perimeter rechtsreeks rond de plaats, na positief advies van de gemeenteraad, zijn de plaatsen bepaald door de Koning in een koninklijk besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad.
Deze bepaling kan dus geen betrekking hebben op particulieren of andere plaatsen die niet beschouwd worden als plaatsen die een bijzonder risico voor de veiligheid vormen.
Ik werd gefilmd door bewakingscamera’s. Ik wil gebruik maken van mijn recht op toegang tot de beelden. Hoe moet ik tewerk gaan?
Om toegang te krijgen tot de beelden waarop u verschijnt, moet u een aanvraag indienen bij de verantwoordelijke voor de verwerking, overeenkomstig de Europese verordening inzake gegevensbescherming (AVG).
Deze aanvraag moet voldoende informatie bevatten om de beelden te kunnen lokaliseren.
De politiediensten hebben met mij contact opgenomen om mij beelden van bewakingscamera’s te vragen. Ben ik verplicht om hen mijn beelden door te sturen?
Ja. De camerawet bepaalt uitdrukkelijk dat de beelden kosteloos overgedragen moeten worden naar de politiediensten INDIEN zij hierom verzoeken in het kader van hun opdrachten van bestuurlijke of gerechtelijke politie EN de beelden het vastgestelde misdrijf of de vastgestelde overlast betreffen. Het woord ‘betreffen’ toont aan dat het misdrijf niet noodzakelijk zichtbaar moet zijn op de beelden. De beelden moeten enkel betrekking hebben op het misdrijf.
Als het een niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats betreft (zoals een privéwoning), bepaalt de wet dat de verantwoordelijke voor de verwerking of de persoon die onder zijn gezag handelt, evenwel kan eisen dat er een gerechtelijk mandaat in het kader van een opsporingsonderzoek of gerechtelijk onderzoek wordt voorgelegd.
De camerawet verbiedt het heimelijk gebruik van bewakingscamera’s. Wat betekent dat?
Het heimelijk gebruik van bewakingscamera’s wordt door de wet gedefinieerd als het gebruik van bewakingscamera’s zonder voorafgaande toestemming van de gefilmde persoon. De wet voegt hier vervolgens aan toe dat het betreden van een plaats waar een pictogram aangeeft dat er camerabewaking plaatsvindt, als voorafgaande toestemming geldt.
Dat betekent dus dat een camera op heimelijke manier gebruikt wordt wanneer hij niet aangegeven is door het reglementaire pictogram.
Ik ben winkelbeheerder en heb bewakingscamera’s geplaatst. Aan de ingang heb ik, naast het pictogram, ook een scherm geplaatst dat mijn camerabeelden in het openbaar verspreidt. Is dit toegelaten door de camerawet?
Ja, de wet laat de praktijk van ‘public view’ toe op voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen (zoals winkels), MAAR dit scherm mag enkel de beelden verspreiden van de bewakingscamera in de buurt waarvan het geplaatst is. Het is dus geenszins toegelaten om alle camerabeelden van het systeem in kwestie te verspreiden.
Is een bewakingscamera in een bus of in een ander transportvoertuig een mobiele bewakingscamera?
Nee. Als de bewakingscamera die in het voertuig geplaatst is, de binnenkant van dit voertuig bewaakt, is deze camera een vaste bewakingscamera. Zelfs als het voertuig in beweging is, is de bewaakte plaats immers nog steeds dezelfde.
Is een verplaatsbare bewakingscamera een mobiele bewakingscamera in de zin van de camerawet?
Nee, een verplaatsbare camera, in de zin van de camerawet, is een tijdelijke vaste bewakingscamera. Deze camera filmt immers eenzelfde plaats vanaf een punt waar hij opgesteld is, gedurende de hele bewakingstijd.
Worden als mobiele bewakingscamera’s beschouwd, enkel de camera’s die in beweging zijn tijdens de verzameling van beelden (drones, bodycams, camera’s die geplaatst worden op een wagen of helikopter).
Mag ik mijn bewakingscamera op het voetpad voor mijn deur richten?
De openbare weg (waaronder het voetpad) is, in de zin van de camerawet, een niet-besloten plaats. De wet bepaalt echter dat men, om een bewakingscamera op een niet-besloten plaats te plaatsen, een openbare overheid dient te zijn. Als particulier of onderneming mag men dus geen camera plaatsen die gericht is op de openbare weg.
Als u uw camera echter op de ingang van uw huis of gebouw richt en een klein deel van het voetpad op de beelden verschijnt, zal de bewaakte plaats niet beschouwd worden als een niet-besloten plaats.
De wet bepaalt immers het volgende: “De verantwoordelijke voor de verwerking ziet erop toe dat de bewakingscamera of -camera's niet specifiek gericht worden op een plaats waarvoor hij niet zelf de gegevens verwerkt. In geval van bewaking van een ingang van een voor het publiek toegankelijke besloten plaats, tegenover een niet-besloten plaats of een voor het publiek toegankelijke besloten plaats, worden de bewakingscamera of -camera's zo gericht dat de opnamen op die plaats tot het strikte minimum worden beperkt.” (artikel 6 van de camerawet). Wat de niet voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen betreft (zoals privéwoningen), is de regel dezelfde (artikel 7 van de camerawet).
De term ‘specifiek’ is bedoeld om de verantwoordelijke voor de verwerking niet te beletten om op de beelden een deel van een plaats te laten verschijnen voor dewelke hij de gegevens niet verwerkt, indien het niet anders kan (bijvoorbeeld een klein deel van het voetpad laten verschijnen wanneer men een gebouw of de ingang ervan filmt). Men kan hieruit besluiten dat het niet zo is omdat een klein deel van het voetpad verschijnt op de beelden van een camera die werd geplaatst om een gebouw of de ingang ervan te filmen, dat de gefilmde plaats een niet-besloten plaats is. Maar dat betekent dus dat, wanneer dit het geval is, dat tot het strikte minimum moet worden beperkt.
Dient men een toelating te verkrijgen om bewakingscamera’s te mogen plaatsen?
Nee. De camerawet voorziet geen toelatingssysteem. De verantwoordelijke voor de verwerking moet er zelf op toezien dat de finaliteits-, proportionaliteits-, subsidiariteits- en doeltreffendheidsbeginselen nageleefd worden.
Dat betekent het volgende:
- hij moet slechts beslissen om bewakingscamera’s te plaatsen als dat echt gerechtvaardigd is en andere middelen, die minder binnendringen in het privé-leven, het niet mogelijk zouden maken om dezelfde resultaten te behalen;
- hij moet erop toezien dat zijn cameragebruik in verhouding is met de doelstellingen en doeleinden van de camera’s.
In bepaalde gevallen dient men echter een positief advies van de gemeenteraad te verkrijgen vooraleer bewakingscamera’s te mogen plaatsen/gebruiken:
- het plaatsen van vaste/tijdelijke vaste bewakingscamera’s in niet-besloten plaatsen;
- het gebruik van mobiele bewakingscamera’s in niet-besloten plaatsen;
- het plaatsen van bewakingscamera’s die gericht zijn op de perimeter van de bij koninklijk besluit bepaalde besloten plaatsen.
Dit advies is bindend, want als het negatief is, zal de verantwoordelijke niet kunnen overgaan tot het plaatsen/het gebruik van deze camera’s.
Bovendien mag men niet uit het oog verliezen dat het gebruik van camera’s ook de toepassing van de RGPD (Europese verordening inzake gegevensbescherming) met zich meebrengt. De RGPD voorziet in bepaalde gevallen de verplichting om een impactanalyse uit te voeren. Voor meer informatie over de RGPD, raadpleeg de site van de Gegevensbeschermingsautoriteit.