Recht op toegang

Politiediensten

Aangezien het bekijken in real time in de niet-besloten plaatsen gebeurt onder toezicht van de politiediensten, spreekt het voor zich dat de politiediensten toegang hebben tot de beelden, naast de verwerkingsverantwoordelijke en andere bij wet toegelaten personen.

Voor de besloten plaatsen voorziet de wet dat volgende personen toegang hebben tot de beelden:

• de verwerkingsverantwoordelijke
• de persoon die onder zijn gezag handelt (dat kan een bewakingsagent zijn). 

Deze personen zijn onderworpen aan een discretieplicht wat de persoonsgegevens verstrekt door de beelden betreft, maar in bepaalde gevallen kunnen/moeten de beelden overgezonden worden aan de politiediensten:

1. De beelden kunnen door de verwerkingsverantwoordelijke of door degene die handelt onder zijn toezicht worden overgezonden aan de politiediensten of aan de gerechtelijke overheden, ingeval er feiten worden vastgesteld die misdrijven of overlast kunnen vormen EN de beelden kunnen bijdragen tot het bewijzen van die feiten of tot het identificeren van de daders;
   
   Bijvoorbeeld: U was het slachtoffer van een inbraak en uw camera's hebben de inbrekers gefilmd: u kan de beelden op eigen initiatief aan de politie geven.
    
2. De beelden moeten kosteloos worden verzonden aan de politiediensten INDIEN zij de beelden opvragen in het kader van hun opdrachten van bestuurlijke of gerechtelijke politie EN indien de beelden het reeds vastgestelde misdrijf of de reeds vastgestelde overlast betreffen (het woord “betreft” toont aan dat het misdrijf niet noodzakelijk zichtbaar moet zijn op de beelden. Deze laatste moeten alleen betrekking hebben op het misdrijf). 
   
   Bijvoorbeeld: u heeft bewakingscamera's en zij hebben de daders van een misdrijf gefilmd op het ogenblik dat zij vluchten, terwijl zij voor uw huis passeren: als de politie u de beelden vraagt, bent u verplicht ze kosteloos te geven.
   
   Als het een niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats betreft, voorziet de wet toch dat de verwerkingsverantwoordelijke kan eisen dat er een gerechtelijk mandaat in het kader van een opsporingsonderzoek of gerechtelijk onderzoek wordt voorgelegd.
    
3. Als er, wanneer het een voor het publiek toegankelijke besloten plaats betreft, een schriftelijke overeenkomst is afgesloten met de verwerkingsverantwoordelijke en de betrokken politiedienst, kunnen de beelden in real time worden overgezonden aan de politiediensten:
   
   - Voor de beveiliging van plaatsen die een bijzonder risico voor de veiligheid inhouden (bij koninklijk besluit bepaalde plaatsen).  
   - Wanneer zich een feit voordoet waarvoor de tussenkomst van de politiediensten vereist kan zijn (bijv.: overval van een juwelier of een apotheker), met naleving van de regels op het vlak van private veiligheid (twijfelopheffing alvorens een beroep te doen op de politiediensten). 
    
4. De wet voorziet eveneens dat de politiediensten, in het kader van hun opdrachten van (bestuurlijke of gerechtelijke) politie vrije, kosteloze toegang in real time hebben tot de beelden van de camera's:
   
   - Geplaatst op het net van de openbare vervoersmaatschappijen (NMBS, MIVB, TEC, De Lijn);
   - Geplaatst op de bij koninklijk besluit bepaalde nucleaire sites (dit koninklijk besluit werd nog niet goedgekeurd).
   
   De modaliteiten van deze toegang worden bepaald in de protocolakkoorden met de verschillende partijen (politiediensten / openbare vervoersmaatschappij of nucleaire site).
   
   Deze protocolakkoorden worden, voorafgaandelijk aan de ondertekening ervan, ter advies voorgelegd aan de Gegevensbeschermingsautoriteit.

Gefilmde personen

De wet voorziet dat de gefilmde personen recht op toegang tot de beelden hebben (artikel 12 van de camerawet).

Hoe de toegang aanvragen?

De gefilmde persoon richt zijn verzoek tot de verwerkingsverantwoordelijke, overeenkomstig de AVG (artikel 15).  Dit verzoek moet voldoende gedetailleerde aanwijzigingen bevatten om de betrokken beelden precies te kunnen lokaliseren.

Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke een verzoek tot toegang heeft ontvangen, kan hij de beelden die het voorwerp uitmaken van het verzoek niet wissen. Hij bewaart ze gedurende de tijd die nodig is voor de verwerking van het verzoek tot toegang, zonder dat deze termijn de maximale bewaringstermijn overschrijdt (1 maand over het algemeen / 3 maanden voor de door de Koning bepaalde plaatsen die een bijzonder risico voor de veiligheid inhouden / geen termijn als deze beelden het mogelijk maken om bij te dragen tot het bewijzen van de feiten/het identificeren van de daders, ...).

• Overeenkomstig artikel 12.3 van de AVG antwoordt de verwerkingsverantwoordelijke de gefilmde persoon binnen een maand na ontvangst van het verzoek.   Deze termijn kan met twee maanden worden verlengd, rekening houdend met de complexiteit van het verzoek en het aantal verzoeken.

Hoe in de praktijk de AVG en artikel 12 van de camerawet combineren?